Κυριακή 8 Απριλίου 2001

Η αβάσταχτη ελαφρότητα της οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα

Για τους Ολυμπιακούς Αγώνες που θα πραγματοποιηθούν τον Αύγουστο του 2004 στην Αθήνα ένα πράγμα είναι σίγουρο, ότι περίπου 9.000 συμπολίτες μας, δηλαδή όσοι σχεδόν φίλαθλοι χωρούν στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, δεν θα μπορέσουν να τους παρακολουθήσουν αφού θα έχουν χαθεί στα 100.000 περίπου οδικά τροχαία ατυχήματα με τραυματισμούς που θα συμβούν έως τότε. Την τελευταία δεκαετία, η Ελλάδα καταλαμβάνει σταθερά την τελευταία θέση ανάμεσα στα άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά στον αριθμό των θυμάτων των οδικών ατυχημάτων, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι η αντιμετώπιση της οδικής ασφάλειας από τους πολίτες και την Πολιτεία στη χώρα μας είναι δυνατόν να συνοψιστεί σήμερα από δύο μόνο λέξεις: αβάσταχτη ελαφρότητα.

Αβάσταχτη ελαφρότητα, διότι ενώ το 90% των οδηγών δηλώνει ότι οι άλλοι οδηγοί οδηγούν με ακατάλληλη ταχύτητα, μόνο το 20% παραδέχεται ότι παραβιάζει τα όρια ταχύτητας, επιλέγοντας την εύκολη λύση της επίρριψης ευθυνών στους άλλους οδηγούς και της μη βελτίωσης της ατομικής συμπεριφοράς.

Αβάσταχτη ελαφρότητα, διότι ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων οδηγών γνωρίζει ότι η χρήση της ζώνης ασφαλείας και του κράνους μπορεί να τους σώσει τη ζωή σε περίπτωση ατυχήματος, μόνο ένας στους πέντε Έλληνες οδηγούς και συνεπιβάτες χρησιμοποιεί ζώνες ασφαλείας και κράνος.

Αβάσταχτη ελαφρότητα, διότι ενώ οι 80 που χάθηκαν στο ναυάγιο του Σάμινα Εξπρές απασχόλησαν επί μακρώ την ελληνική κοινή γνώμη και οδήγησαν σε τριγμούς στην Ελληνική Κυβέρνηση και στον επιχειρηματικό κόσμο, ο αντίστοιχος αριθμός θυμάτων στα τροχαία ατυχήματα το Πάσχα, ή σε δύο Σαββατοκύριακα του Ιουλίου δεν αξιοποιείται από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για την ουσιαστική αναζήτηση των αιτιών και την προβολή των λύσεων.

Αβάσταχτη ελαφρότητα, διότι οι Δήμοι και οι υπηρεσίες τους θυσιάζουν καθημερινά στο βωμό της εξυπηρέτησης της κυκλοφορίας και της στάθμευσης των οχημάτων, κάθε σωστή ρύθμιση για την ασφάλεια της κυκλοφορίας των πεζών και των οχημάτων.

Αβάσταχτη ελαφρότητα, διότι στις περιοχές εκτέλεσης έργων επί της οδού οι υπεύθυνοι εργολάβοι και οι αντίστοιχοι επιβλέποντες κάνουν εκπτώσεις στην έγκαιρη και σωστή προειδοποίηση των οδηγών με την ελλιπή και ακατάλληλη (ιδιαίτερα για νυχτερινή οδήγηση) σήμανση.

Αβάσταχτη ελαφρότητα, διότι από το ΥΠΕΧΩΔΕ επαναλαμβάνεται κατηγορηματικά ότι οι οδηγοί μπορούν να διανύουν σε 6 λεπτά τα 15 χιλιόμετρα της Αττικής Οδού, δηλαδή θα τρέχουν με μέση ταχύτητα (150 χιλιόμετρα την ώρα!!) 30 χιλιόμετρα περισσότερο από το ανώτατο όριο του ΚΟΚ.

Αβάσταχτη ελαφρότητα, διότι στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, δεν υπάρχει ούτε ένας Συγκοινωνιολόγος να υποστηρίξει επιστημονικά τον κατάλληλο σχεδιασμό και οργάνωση των τεράστιων προσπαθειών αστυνόμευσης που καταβάλουν κάθε μέρα στο δίκτυο της χώρας οι δεκάδες χιλιάδες τροχονόμοι.

Αβάσταχτη ελαφρότητα, διότι, ακριβώς την ίδια στιγμή που η Διυπουργική Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας ετοιμάζει και υλοποιεί ολοκληρωμένη επικοινωνιακή στρατηγική για την προώθηση της οδικής ασφάλειας, η Εθνική Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας του Υπουργείου Μεταφορών υλοποιεί ανεξάρτητα εκστρατείες για την οδική ασφάλεια.

Αβάσταχτη ελαφρότητα, διότι σήμερα κανείς δεν γνωρίζει πόσοι ακριβώς ήταν οι νεκροί και τα θύματα των ατυχημάτων (ΕΣΥΕ, Τροχαία και Νοσοκομεία δίδουν διαφορετικούς επίσημους αριθμούς), ούτε είναι δυνατόν να αναλυθεί η επικινδυνότητα του οδικού δικτύου (αριθμός ατυχημάτων ανά οχηματοχιλιόμετρα) αφού καμία από τις συναρμόδιες υπηρεσίες δεν συλλέγει τα απαραίτητα στοιχεία για τα χαρακτηριστικά της κυκλοφορίας.

Παρόμοια ελαφρότητα υπήρχε όμως και πριν δύο δεκαετίες σε αρκετά Δυτικο-ευρωπαϊκά κράτη. Ελαφρότητα που εντοπίστηκε και αντιμετωπίστηκε με συστηματικές προσπάθειες και ολοκληρωμένα προγράμματα με αποτέλεσμα σήμερα ο αριθμός των νεκρών στα οδικά ατυχήματα να έχει μειωθεί στο μισό στα κράτη αυτά.

Στην Ελλάδα σήμερα, η Κυβέρνηση προσπαθεί για μία ακόμη φορά να ξεκινήσει μια σοβαρή προσπάθεια αντιμετώπισης των οδικών τροχαίων ατυχημάτων. Με το πρώτο πενταετές στρατηγικό σχέδιο για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα τίθενται οι βάσεις για τη σταδιακή μείωση των ατυχημάτων και των θυμάτων τους. Θα καταφέρει όμως η Ελληνική Πολιτεία (Κυβέρνηση, Νομαρχιακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση) να αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία και να αναστρέψει τα σημερινά κυρίαρχα αρνητικά φαινόμενα στους ελληνικούς δρόμους, ή το στρατηγικό σχέδιο θα ακολουθήσει την πορεία αδράνειας του πορίσματος της διακομματικής επιτροπής της Βουλής (1996), της λευκής βίβλου του ΥΠΕΧΩΔΕ (1995), των προτάσεων του ΤΕΕ (1994) και των συνεδρίων των Πανεπιστημίων (1994, 1998) και του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (1984);

Η απάντηση είναι ότι υπάρχει ελπίδα αλλά με προϋποθέσεις. Οι προσπάθειες της Τροχαίας τα τελευταία δύο χρόνια έχουν ήδη αρχίσει να φέρνουν αποτελέσματα, απαιτείται όμως συνέχιση και εντατικοποίηση της προσπάθειας. Για την επιτυχημένη εφαρμογή του πρώτου στρατηγικού σχεδίου οδικής ασφάλειας, είναι απαραίτητο πολίτες και Πολιτεία να υπερβούν την παραδοσιακή στάση αδράνειας και να προσπαθήσουν συστηματικά για την αναστροφή της σημερινής κατάστασης. Η επιτυχία του πενταετούς προγράμματος οδικής ασφάλειας έχει τρεις βασικές προϋποθέσεις: α) μία ολοκληρωμένη επικοινωνιακή πολιτική με έντονη τη συμμετοχή των πολιτών σε αυτή την πενταετή προσπάθεια, β) έναν προϋπολογισμό αποκλειστικό για την οδική ασφάλεια, αντάξιο των στόχων του προγράμματος και γ) μία συστηματική παρακολούθηση του επιπέδου οδικής ασφάλειας και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων.

Οι Έλληνες Συγκοινωνιολόγοι οφείλουν για μία ακόμη φορά, με βάση τη διεθνή εμπειρία και τις ελληνικές ιδιαιτερότητες, όχι μόνο να επεξεργαστούν τις καλύτερες λύσεις για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας αλλά να προχωρήσουν και ένα βήμα μπροστά και να προτείνουν αποτελεσματικές λύσεις εφαρμογής με τις κατάλληλες τεχνικές, προϋπολογισμούς και χρονοδιαγράμματα υλοποίησης. Ιδιαίτερα στην εποχή που η Ελλάδα μεταμορφώνεται συγκοινωνιακά, η ταχύτητα υλοποίησης των έργων δεν πρέπει να επιτυγχάνεται εις βάρος της ασφάλειας της ζωής των οδηγών, επιβατών και πεζών που κυκλοφορούν στο οδικό δίκτυο της χώρας.
Διαβάστε περισσότερα...